WordPress Kalıcı Bağlantı (Permalink) Nedir? Sitenizin İçerik Adresleri ve SEO’nun Temel Taşı

WordPress‘te veya herhangi bir web sitesinde bir içeriği (yazı, sayfa, kategori, etiket, özel yazı türü vb.) benzersiz bir şekilde tanımlayan ve ona erişim sağlayan tam web adresine Kalıcı Bağlantı (Permalink) adı verilir. Kelime anlamı olarak “permanent link” yani “kalıcı bağlantı” demektir. Bu terim, bu linkin zaman içinde değişmeden kalıcı olması gerektiğini vurgular. Bir kez belirlendikten sonra, kalıcı bağlantının sitenizin ömrü boyunca aynı kalması beklenir, böylece ona verilen tüm harici ve dahili referanslar (arama motorları, sosyal medya paylaşımları, diğer sitelerdeki bağlantılar) geçerliliğini korur.

Neden “Kalıcı”dır?

Kalıcı bağlantıların “kalıcı” olma özelliği hayati öneme sahiptir. Eğer bir içeriğin kalıcı bağlantısı zamanla değişirse, bu bağlantıyı kullanarak sitenize gelmek isteyen ziyaretçiler “404 Not Found” (Bulunamadı) hatasıyla karşılaşır. Bu durum, hem kötü bir kullanıcı deneyimi yaratır hem de arama motoru optimizasyonu (SEO) açısından olumsuz sonuçlar doğurur. Arama motorları kırık linkleri sevmez ve bu durum sitenizin sıralamasını düşürebilir. Bu nedenle, kalıcı bağlantıların sitenin kurulduğu ilk aşamalarda doğru bir şekilde ayarlanması ve sonradan mümkün olduğunca değiştirilmemesi temel bir kuraldır.

Kalıcı Bağlantıların Önemi

Kalıcı bağlantılar, bir WordPress sitesinin hem arama motorları hem de kullanıcılar için ne kadar etkili olacağını belirleyen temel unsurlardan biridir:

1. Arama Motoru Optimizasyonu (SEO) İçin Önemi:
   • Anahtar Kelime İçerme: İyi optimize edilmiş bir kalıcı bağlantı, yazının veya sayfanın anahtar kelimesini içerir. Arama motorları bu URL yapısını analiz ederek içeriğin ne hakkında olduğunu daha iyi anlar. Örneğin, siteniz.com/en-iyi-kahve-cekirdekleri URL’si, arama motorlarına sayfanın “en iyi kahve çekirdekleri” ile ilgili olduğunu açıkça belirtir.
   • Okunabilirlik ve Güvenilirlik: İnsanlar tarafından okunabilir ve anlaşılır URL’ler, arama motorları tarafından da tercih edilir. Karmaşık, rastgele sayılar veya karakterler içeren URL’lere göre, temiz URL’ler daha profesyonel ve güvenilir bir izlenim yaratır.
   • Sosyal Paylaşım: Kısa, açıklayıcı ve anlamlı URL’ler, sosyal medyada veya diğer platformlarda daha kolay paylaşılır ve daha akılda kalıcıdır.
2. Kullanıcı Deneyimi (UX) İçin Önemi:
   • Akılda Kalıcılık ve Anlaşılırlık: Ziyaretçiler, anlamsız sayılar yerine içeriğin başlığını yansıtan bir URL gördüklerinde, o sayfanın ne hakkında olduğunu anlar ve gerekirse linki daha kolay hatırlayıp paylaşabilirler.
   • Güvenirlik: Bir web sitesinin URL yapısı, profesyonelliği ve güvenilirliği hakkında ipuçları verir. Karmaşık veya şüpheli görünen URL’ler, kullanıcıların siteye olan güvenini sarsabilir.
   • Kolay Paylaşım: Kullanıcıların bir linki kopyalayıp başka bir yere yapıştırması, URL’nin temiz ve kısa olması durumunda daha kolaydır.

WordPress’te Kalıcı Bağlantı Ayarları

WordPress, kalıcı bağlantı ayarlarını yönetmek için kullanıcı dostu bir arayüze sahiptir. Bu ayarlara Kontrol Paneli > Ayarlar > Kalıcı Bağlantılar menüsünden ulaşabilirsiniz. Burada, sitenizin genel URL yapısını belirleyebileceğiniz çeşitli seçenekler bulunur:

• Düz (Plain): Varsayılan olarak gelen ve en az SEO dostu olan seçenektir. https://siteniz.com/?p=123 şeklinde, yazı ID’sine dayalı bir yapı kullanır. Genellikle sunucu ayarları nedeniyle .htaccess dosyasına yazma izni olmayan durumlarda kullanılır.
• Gün ve İsim (Day and Name): URL’ye yıl, ay, gün ve yazı adını ekler. https://siteniz.com/2025/06/03/ornek-yazi-adi/ şeklinde görünür. Haber siteleri veya tarih hassasiyeti olan bloglar için uygun olabilir ancak uzun ve gereksiz olabilir.
• Ay ve İsim (Month and Name): Gün bilgisi olmadan yıl, ay ve yazı adını içerir. https://siteniz.com/2025/06/ornek-yazi-adi/ şeklindedir. Günlük gönderi yoğunluğu olmayan siteler için “Gün ve İsim” seçeneğine göre biraz daha kısadır.
• Sayısal (Numeric): Yazı ID’sine dayalı, ancak daha düzenli bir yapı sunar. https://siteniz.com/arsivler/123/ şeklindedir. SEO veya UX açısından çok tercih edilmez.
• Yazı Adı (Post Name): En çok önerilen ve kullanılan yapıdır. Sadece sitenizin adını ve yazının/sayfanın başlığını (kısa ismini) içerir. https://siteniz.com/ornek-yazi-adi/ şeklindedir. Temiz, kısa, anlaşılır ve SEO dostudur.
• Özel Yapı (Custom Structure): Kendi kalıcı bağlantı yapınızı oluşturmanıza olanak tanır. %postname%, %category%, %year%, %monthnum%, %day%, %author%, %post_id% gibi etiketleri kullanarak dilediğiniz kombinasyonu oluşturabilirsiniz. Örneğin, /%category%/%postname%/ (kategoriye göre hiyerarşi) veya /%yazi-adi%.html gibi yapılar oluşturulabilir.

Kısa İsim (Slug): Genel kalıcı bağlantı yapısının yanı sıra, her yazı, sayfa veya özel yazı türü için URL’nin sonundaki “kısa isim” veya “slug” olarak bilinen kısmı manuel olarak düzenleyebilirsiniz. Bu, yazının başlığından türetilen, URL dostu bir metin parçasıdır (örneğin, “En İyi Kahve Çekirdekleri” yazısı için kısa isim en-iyi-kahve-cekirdekleri olabilir). Kısa isimlerin kısa, açıklayıcı, anahtar kelime içeren ve kelimeleri tirelerle ayıran bir yapıda olması önemlidir.

Kalıcı Bağlantı Ayarlarını Değiştirirken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Mevcut bir WordPress sitesinde kalıcı bağlantı ayarlarını değiştirmek, ciddi sonuçlar doğurabilir ve dikkatli yapılmadığında sitenizin SEO’suna ve kullanıcı deneyimine zarar verebilir:

1. Eski Linklerin Kırılması: Yapı değiştiğinde, önceden dizine eklenmiş veya paylaşılmış tüm eski URL’ler artık çalışmayacaktır. Bu, sitenizde binlerce “404 Not Found” hatasına yol açabilir.
2. 301 Yönlendirmeleri: Eski URL’lerden yeni URL’lere kalıcı yönlendirmeler (301 Redirect) oluşturmak kesinlikle zorunludur. 301 yönlendirmeleri, arama motorlarına ve tarayıcılara sayfanın kalıcı olarak yeni bir adrese taşındığını bildirir. Bu sayede, eski bağlantıların SEO değeri yeni bağlantıya aktarılır ve ziyaretçiler hatayla karşılaşmaz. Bu yönlendirmeleri bir SEO eklentisi (örn: Rank Math, Yoast SEO) veya daha teknik olarak .htaccess dosyası aracılığıyla uygulayabilirsiniz.
3. SEO Sıralamalarına Etki: Kalıcı bağlantı yapısını değiştirmek, kısa vadede arama motoru sıralamalarında geçici bir düşüşe neden olabilir, ancak 301 yönlendirmeleri doğru yapıldığında bu etki minimize edilir ve uzun vadede fayda sağlar.
4. Sosyal Medya Paylaşımları: Eski URL’ler sosyal medyada paylaşıldıysa, bu paylaşımlar artık kırık linklere yol açacaktır.

Kalıcı Bağlantılar İçin En İyi Uygulamalar

• Erken Karar Verin: Sitenizi kurarken veya içerik yayınlamaya başlamadan önce kalıcı bağlantı yapınıza karar verin ve mümkünse bir daha değiştirmeyin.
• “Yazı Adı” Tercih Edin: Çoğu blog ve genel web sitesi için /%postname%/ yapısı en iyi seçenektir.
• Kısa, Açıklayıcı ve Anahtar Kelime İçeren Sluglar Kullanın: Yazı adlarınıza uygun, kısa ve hedef anahtar kelimenizi içeren kısa isimler belirleyin. Kelimeleri ayırmak için tire (-) kullanın.
• Tarihleri Eklemekten Kaçının: Haber siteleri gibi tarihsel önemi olan içerikler dışında, URL’ye tarih eklemek genellikle URL’yi gereksiz yere uzatır ve içeriğin eskimiş görünmesine neden olabilir.
• Kategori İçerme: Eğer kategorileriniz sitenizin ana bölümlerini açıkça tanımlıyorsa, /%category%/%postname%/ gibi bir yapı düşünebilirsiniz, ancak URL’nin uzunluğunu artırabileceğini unutmayın.
• Gereksiz Anahtar Kelime Yığınından Kaçının: Sadece SEO için URL’nizi alakasız anahtar kelimelerle doldurmayın.

Sonuç

WordPress Kalıcı Bağlantılar (Permalinks), sitenizin her bir içeriğinin benzersiz adresidir ve internet üzerindeki dijital kimliğini oluşturur. Doğru ayarlanmış kalıcı bağlantılar, hem arama motorlarının içeriğinizi daha iyi anlamasına ve dizine eklemesine yardımcı olarak SEO performansını artırır hem de ziyaretçiler için sitenizde gezinmeyi kolaylaştırarak kullanıcı deneyimini zenginleştirir. Kalıcı bağlantı ayarlarını yaparken dikkatli olmak, özellikle mevcut bir sitede değişiklik yapılıyorsa 301 yönlendirmelerini doğru bir şekilde uygulamak, sitenizin sağlığı ve geleceği için hayati öneme sahiptir.