WordPress Klasik Editör (Classic Editor) Nedir? Güvenilir Metin İşlemci Esintisi

WordPress ekosisteminde içerik oluşturmanın ve düzenlemenin temel aracı olan editör, sitenizin kalbidir. Uzun yıllar boyunca WordPress’in varsayılan içerik düzenleyicisi olarak hizmet veren ve “eski editör” olarak da bilinen yapıya Klasik Editör (Classic Editor) denir. Özellikle WordPress 5.0 sürümünün (Aralık 2018) yayınlanmasıyla birlikte, yerini “Blok Editör” (Gutenberg) alana kadar, WordPress kullanıcılarının içeriklerini oluşturduğu yegane arayüzdü. Şu anda Klasik Editör, WordPress’in resmi bir eklentisi olarak mevcuttur ve kullanıcıların eski düzenleme deneyimini sürdürmelerine olanak tanır.

Tarihsel Bağlam ve “Klasik” Statüsü

WordPress ilk çıktığından beri, içerik düzenleme deneyimi, Microsoft Word gibi metin işlemcilere benzeyen bir WYSIWYG (What You See Is What You Get – Ne Görüyorsan Onu Alırsın) arayüzü etrafında inşa edilmiştir. Bu editör, temel olarak TinyMCE adlı açık kaynaklı bir JavaScript kütüphanesi üzerine kuruluydu. Yıllar boyunca milyarlarca yazı ve sayfa bu editör aracılığıyla oluşturuldu.

Ancak, web tasarımının ve içerik oluşturmanın giderek daha görsel ve modüler hale gelmesiyle, WordPress çekirdek ekibi, daha modern bir düzenleme deneyimi sunan Blok Editör’ü (Gutenberg) geliştirmeye başladı. Bu yeni editör, içerikleri “bloklar” halinde düzenleme ve daha gelişmiş sayfa tasarımları oluşturma yeteneğiyle geldi. WordPress 5.0 ile Blok Editör varsayılan olarak gelirken, eski editörü tercih eden kullanıcılar için Klasik Editör eklentisi yayınlandı. Bu eklenti, kullanıcıların alıştıkları arayüze geri dönmelerini veya yeni editöre geçiş sürecini daha rahat yönetmelerini sağladı.

Temel Özellikleri ve Arayüzü

Klasik Editör, özellikle metin tabanlı içerik oluşturma ve temel biçimlendirme için tasarlanmıştır. Arayüzü genellikle şu öğeleri içerir:

1. Görsel Mod (Visual Mode):
   • WYSIWYG Arayüzü: İçeriği düzenlerken, yayınlandığında nasıl görüneceğine yaklaşık olarak benzer bir önizleme sunar. Bu, kalınlaştırma, italik yapma, liste oluşturma gibi temel biçimlendirmeleri kolayca uygulamanıza olanak tanır.
   • TinyMCE Araç Çubuğu: Metin biçimlendirme için bir dizi düğme sunar: Kalın, italik, madde işaretli/numaralı listeler, hizalama, bağlantı ekleme/kaldırma, alıntı, altı çizili, üstü çizili, metin rengi, yazı tipi boyutu (temadan temaya değişebilir), özel karakter ekleme ve daha fazlası.
   • “Ortam Ekle” Düğmesi: Yazılarınıza görsel, video veya ses dosyaları eklemek için kullanılan merkezi bir düğmedir. Medya kütüphanesinden seçim yapabilir veya yeni dosyalar yükleyebilirsiniz.
   • “Devamını Oku” Etiketi: Uzun yazılarda, blog ana sayfasında veya arşiv sayfalarında yazının sadece ilk bölümünü göstermek ve tamamını okumak için bir bağlantı sunmak amacıyla kullanılır.
2. Metin Modu (Text/HTML Mode):
   • İçeriğinizin ham HTML kodunu gösterir.
   • Bu mod, ileri düzey kullanıcılar için doğrudan HTML etiketlerini düzenleme, özel CSS sınıfları ekleme veya WordPress’in varsayılan görsel editörünün desteklemediği karmaşık öğeleri (manuel <iframe> gömmeleri, özel JavaScript kodları) ekleme imkanı sunar.
   • Hata ayıklama ve biçimlendirme sorunlarını düzeltme için de faydalıdır.
3. Meta Kutular/Paneller:
   • Editörün sağ tarafında ve bazen altında, yazının veya sayfanın diğer önemli özelliklerini yönetmek için kullanılan paneller bulunur. Bunlar arasında kategori seçimi, etiket ekleme, özellikli görsel (featured image) belirleme, yayınlama ayarları (taslak kaydetme, yayınlama tarihi, görünürlük), SEO eklentileri (Yoast SEO, Rank Math gibi) için ayarlar ve özel alanlar (custom fields) yer alır.

Temel İş Akışı

Klasik Editörde içerik oluşturma süreci genellikle şu adımları içerir:

1. Görsel modda içeriğinizi doğrudan yazarsınız.
2. Metinleri biçimlendirmek için araç çubuğundaki düğmeleri kullanırsınız.
3. Görsel veya diğer medya öğelerini “Ortam Ekle” düğmesiyle yerleştirirsiniz.
4. Gerekirse HTML koduna ince ayar yapmak için Metin moduna geçersiniz.
5. Sağdaki meta kutularından kategorileri, etiketleri, özellikli görseli ve diğer yayınlama ayarlarını yaparsınız.
6. Son olarak, içeriği yayınlar veya taslak olarak kaydedersiniz.

Avantajları (Neden Hala Tercih Ediliyor?)

Klasik Editör’ün hala popüler olmasının ve birçok kullanıcı tarafından tercih edilmesinin birkaç nedeni vardır:

• Basitlik ve Alışkanlık: Yıllarca kullanıldığı için çoğu WordPress kullanıcısı için son derece tanıdık ve öğrenmesi kolaydır. Temel metin düzenleme ihtiyaçları için hızlı ve sezgisel bir deneyim sunar.
• Hız ve Akıcılık: Özellikle uzun metinler yazarken veya sadece temel biçimlendirme yaparken, Blok Editör’ün blok tabanlı yapısının getirdiği duraklamalar olmadan daha akıcı bir yazma deneyimi sunabilir.
• Eski İçerikle Uyumluluk: Mevcut, binlerce eski yazı ve sayfaya sahip sitelerin yönetimi ve düzenlenmesi Klasik Editör ile daha sorunsuz olabilir.
• Eklenti Entegrasyonları: Yıllar boyunca birçok eklenti (özellikle SEO eklentileri, özel kısa kod düğmeleri vb.) Klasik Editör ile sorunsuz entegrasyon için tasarlanmıştır.
• Doğrudan Kod Kontrolü: HTML koduna anında erişim, ileri düzey kullanıcılar ve geliştiriciler için önemli bir avantajdır.

Dezavantajları ve Sınırlamaları (Blok Editör ile Karşılaştırma)

Klasik Editör’ün bazı sınırlamaları vardır, özellikle modern web tasarım trendleri ve kullanıcı beklentileri düşünüldüğünde:

• Sınırlı Düzen Esnekliği: Karmaşık sayfa düzenleri (örneğin, sütunlar, karmaşık tablolar, özel bileşenler) oluşturmak için genellikle eklentilere, kısa kodlara veya doğrudan HTML/CSS bilgisine ihtiyaç duyar. Blok Editör, bu tür düzenleri yerleşik bloklarla çok daha kolay hale getirir.
• Görsel Temsil Eksikliği: WYSIWYG olmasına rağmen, sayfanın son halini (sitenin ön yüzündeki görünümünü) tam olarak temsil etmeyebilir. Tema stilinizdeki farklılıklar editörde yansımayabilir.
• Yeni Nesil Özelliklerin Eksikliği: Yeniden kullanılabilir bloklar, blok kalıpları (patterns), tam site düzenleme (Full Site Editing) gibi Blok Editör’ün getirdiği modern özelliklerden yoksundur.
• Gelecek Desteği: WordPress’in geleceği tamamen Blok Editör üzerine inşa edildiği için, Klasik Editör eklentisi için yeni özellikler ve büyük geliştirmeler beklemek gerçekçi değildir. Resmi destek belirli bir tarihe kadar uzatılmış olsa da, yeni WordPress özelliklerinin çoğu Blok Editör’e odaklanacaktır.

Blok Editöre Geçiş ve Eklenti Durumu

WordPress 5.0 ile Blok Editör’ün varsayılan olmasıyla, Klasik Editör resmi bir eklenti olarak yayınlandı. Bu eklenti, WordPress.org‘dan ücretsiz olarak indirilebilir ve kurulabilir. Kullanıcılar isterlerse her iki editörü de etkinleştirip her yazı veya sayfa için hangisini kullanacaklarını seçebilirler. WordPress, Klasik Editör eklentisine en az 2024 yılına kadar veya “gerektiği sürece” resmi destek vermeye devam edeceğini belirtmiştir.

Kimler Hala Klasik Editör Kullanıyor?

• WordPress’i uzun süredir kullanan ve alışkanlıklarından vazgeçmek istemeyen kullanıcılar.
• Büyük miktarda eski içeriğe sahip siteleri yönetenler, Blok Editör’e geçişin getireceği biçimlendirme uyumsuzluklarından kaçınmak isteyenler.
• Minimal ve metin odaklı bir yazma deneyimi arayanlar.
• Doğrudan HTML kod kontrolünü tercih eden geliştiriciler.

Sonuç

WordPress Klasik Editör, yıllarca milyarlarca web sitesi için güvenilir bir içerik oluşturma aracı olmuştur. Basitliği, tanıdık arayüzü ve akıcı yazma deneyimiyle birçok kullanıcının favorisi olmaya devam etmektedir. Ancak modern web tasarımının gerektirdiği modülerlik ve görsel düzenleme esnekliği konusunda Blok Editör’ün gerisinde kalmaktadır. WordPress‘in geleceği Blok Editör ve onun üzerine inşa edilen tam site düzenleme yetenekleriyle şekillenirken, Klasik Editör hala özel ihtiyaçları olan kullanıcılar için önemli bir seçenek olmaya devam etmektedir. Ancak uzun vadede, WordPress ekosistemindeki gelişmelerden tam olarak faydalanabilmek için Blok Editör’e geçiş yapmak kaçınılmaz olacaktır.